Mutyzm wybiórczy (selektywny)

Mutyzm wybiórczy (selektywny):

Mutyzm wybiórczy (selektywny) jest zaburzeniem wieku dziecięcego (pierwsze objawy pojawiają się zwykle przed piątym rokiem życia). Wyróżnia się stałą niemożnością mówienia w wybranych sytuacjach społecznych (w których mówienie jest oczekiwane, na przykład w szkole), podczas gdy poza nimi komunikuje się zupełnie poprawnie. U większości dzieci mutyzm wybiórczy diagnozuje się pomiędzy trzecim a piątym rokiem życia. Czas trwania diagnozy musi być dłuższy niż jeden miesiąc i nie można go wyjaśnić poprzez zaburzenia komunikacji (na przykład jąkanie), całościowe zaburzenia rozwoju (autyzm) czy zaburzenia psychotyczne (schizofrenia). Milczenie nie jest więc spowodowane zaburzeniem mowy, nieznajomością języka ani nieumiejętnością komunikowania się.
Źródła mutyzmu wybiórczego nie są jednoznaczne. Przyjmuje się, że główną przyczyną jest nadaktywna część mózgu odpowiedzialna za odczuwanie stresu w sytuacji, którą psycholodzy nazywają ekspozycją społeczną. Większość dzieci cierpiących na mutyzmem wybiórczy, mając genetyczne predyspozycje do reagowania niepokojem, dziedziczy taką tendencję po kimś z rodziny. Dzieci takie zwykle charakteryzują się silnym niepokojem oraz przeżywaniem lęku separacyjnego, częstym płaczem, wpadaniem w złość, są markotne i mają kłopoty ze spaniem. Ponadto dzieci chorujące na mutyzm wybiórczy często mają zahamowany temperament. Mutyzm wybiórczy nie jest jednak wynikiem traumy.
Dzieci z mutyzmem selektywnym nie są z natury samotnikami, mają potrzeby społeczne, chcą być akceptowane i lubiane.
Cechy charakterystyczne mutyzmu wybiórczego:
• głównym objawem mutyzmu wybiórczego jest:  dziecko nie mówi w określonych sytuacjach (w których mówienie jest oczekiwane), w innych natomiast komunikuje się normalnie. Najczęściej zdarza się, że w domu dziecko mówi bez problemów, natomiast w szkole nie jest w stanie się odezwać
• czas utrzymywania się wyżej wymienionego objawu wynosi co najmniej jeden miesiąc
• brak mówienia nie wynika z braku znajomości języka czy dyskomfortu związanego z posługiwaniem się danym językiem lub zaburzenia komunikacji (np. jąkania), ani też z całościowego zaburzenia rozwoju (jak autyzm) czy zaburzenia psychotycznego (np. schizofrenia)
• zaburzenie utrudnia osiąganie sukcesów edukacyjnych lub zawodowych oraz komunikację z innymi ludźmi
Prawdziwe przyczyny braku mówienia są natury psychologicznej, a ściślej ujmując – wynikają z rzeczywiście odczuwanego lęku i innych trudnych uczuć. Ponieważ każde dziecko jest inne, trudno jest ustalić jedną jego przyczynę, wspólną dla wszystkich dzieci. Milczenie w przypadku dziecka z mutyzmem selektywnym nie jest spowodowane poważnymi trudnościami w wymowie, jąkaniem, autyzmem, opóźnieniem umysłowym czy uszkodzeniem ośrodków mowy. Dziecko z mutyzmem selektywnym funkcjonuje więc zazwyczaj w normie rozwojowej i intelektualnej. Potrafi mówić, a nawet jest gadatliwe i hałaśliwe w wybranym przez siebie otoczeniu, najczęściej domu rodzinnym.
Brak mówienia nie wynika również ze złej woli dziecka. Mutyzm wybiórczy należy raczej rozpatrywać w kategoriach zaburzenia lękowego oraz fobii przed mówieniem.

źródło:
artykuł z Bliżej Przedszkola: Anna Jankowska – bliżej nauczyciela „Mutyzm wybiórczy”
http://mutyzm.pl/Artyku%C5%82y/Czym_jest_mutyzm_wybi%C3%B3rczy
https://psychologiawpraktyce.pl/artykul/mutyzm-wybiorczy-u-dzieci
https://www.primopsyche.pl/pl/mutyzm-wybiorczy-moje-dziecko-nie-mowi/
https://www.medonet.pl/zdrowie,mutyzm-wybiorczy---objawy--przyczyny--leczenie,artykul,1727547.html

Opracowała: Julita Mantei